نخستین آیین شادی مربوط به میلاد فرزند ، " گویزه وانه " نام دارد‎

تولد فرزند در میان مردم كرد رویدادی شیرین و مبارك است و به شیوه های مختلف این رویداد را جشن می گیرند.

نخستین آیین شادی مربوط به میلاد فرزند ، " گویزه وانه " نام دارد. در روزگار كنونی ما به یمن پیشرفت چشمگیر فن آوری طب پزشكی از مدتها قبل از به دنیا آمدن فرزند جنسیت جنین كشف شده و پدر و مادر روند بارداری و تولد را به دقت پیگیری می كنند اما طبیعتا در گذشته چنین نبوده و در جامعه روستایی و شهری دورانهای پیشین مرد خانه معمولا از روز و ساعت به دنیا آمدن فرزند اطلاع چندانی نداشت و كودكان و یا زنان، شاد و خندان خبر میلاد فرزند و به دنیا آمدنش را به اطلاع او می رساندند و پدر نیز شاد و شاكر به رسم تشكر و مشتلق چند گردو و یا نقل و شیرینی و یا بعدا هدیه ای نفیس به آن پیك می داد .

البته بعد ها این رسم متحول شده و حتی پس از تولد كودك نورسیده مردان و جوانان طلب گویزه وانه می كردند و می كنند. طبیعی است كه در جوامع روستایی تبعیض جنسیتی رواج داشته و به همین خاطر در صورتی كه نوزاد به دنیا آمده پسر بود ، پدر مشتلق و گویزه وانه ی بیشتری به كودكان می داد و گاه در همان روز نخست پدر ولیمه ای به همه ی مردان روستا می داد و میلاد پسر نوقدم خود را جشن می گرفت و البته موسیقی در این جشنها جای ویژه ی خود را داشت و در جای خود در این تحقیق به آن اشاره شده است .

وقتی كه نخستین فرزند خانواده به دنیا میآید خانواده ی مادر نقش ویژه ای دارند . معمولا خانواده زوجه چند ماه پیش از میلاد نوزاد، گهواره، لباس و هدایایی برای نوزاد تهیه می كنند و در ماه هفتم و قبل از به دنیا آمدن فرزند به خانه ی دختر خود می برند.

در كنار هدایایی كه برای نوزاد تهیه می كنند به شكلهای مختلف جعبه یا كیسه هایی تزیینی درست كرده و در آن قاووت می ریزند. این بسته های تزیینی را در هنگام آمدن میهمانانی كه به قصد عیادت و یا دیدن از زن زائو می آیند ، هدیه می دهند. این سنت زیبا هنوز هم در شهر ها و روستاهای كردستان به قوت خود باقی است و كیسه های كوچك قاووت به شكل هنرمندانه و زیبا و گاه به شكل عروسكهای كوچك توسط كدبانوهای خوش سلیقه تولید شده و در بازار به فروش می رسد.

لازم به یاد آوری است كه رسم است بانوان و یا افراد نزدیك فامیل به مدت یك هفته خود را ملزم می دانند تا به دیدن زن زائو و نوزاد تازه متولد شده بروند. این میهمانی و دیدن را در اصطلاح محلی " كورانه" می گویند. كور به معنی پسر است . متاسفانه این جشن و میهمانی به نوعی حامل اندیشه ی تبعیض جنسی بین دختر و پسر بوده و در گذشته بسیار به ندرت پیش می آمده است كه برای تولد نوزاد دختر جشنی برگزار شود. این لفظ كورانه را برای تولد نوزاد دختر نیز به كار می برند .

 آیین ویژه نامگذاری (در اصطلاح محلی بانگ دادن ) آداب شادی در كردستان می باشد‎

برگزاری جشن كورانه بی شباهت به یك عروسی كوچك نیست چراكه در این جشن هم چون عروسی و اغلب چند شب و چند روز طول می كشد و طی آن میمانان ضمن صرف شام و یا نهار به پایكوبی می پردازند.

رسم است كه در صورت برگزاری چنین مراسمی خانواده ها و مهمانانی كه به كورانه آمده اند در شب هفتم تولد به جشن نامگذاری نوزاد دعوت شده و با دادن هدیه ای مناسب قدردانی و سپاسگزاری خود را نشان می دهند. برخی از خانواده ها برای میلاد فرزند جدید خود جشنی مولودی برگزار می كنند. نامگذاری فرزندان آیین ویژه نامگذاری (در اصطلاح محلی به آن بانگ دادن می گویند) كه خوشبختانه هنوز هم به قوت خود باقی است یكی دیگر از آداب شادی در كردستان به شمار می آید.

این جشن گاه به شكل خانوادگی و محدود و گاه در مقیاسی وسیع برگزار می شود. به طور معمول این جشن در خانه ی پدر یا پدر بزرگ نوزاد برگزار می شود. میهمانان بعد از صرف شام آماده می شوند تا مادر نوزاد فرزند خود را كه با شكلی زیبا آراسته است، قنداق پیچ نموده به همسرش تسلیم كند، تا او نیز نوزاد را نزد روحانی یا فرد مومنی ببرد كه برای نامگذاری به این مجلس دعوت شده است.

البته فرد نامگذار بنا به برخی اظهارات گاهی بانوان مسن خانواده بوده اند نوزاد به فرد نامگذار سپرده می شود . وی در گوش نوزاد به آرامی اذان می گوید و پس از آن سه بار این جمله را تكرار می كند: " به اذن خدا و رسول خدا از این پس تو را با نام ......... صدا می زنیم " این جملات گاهی به زبان عربی در گوش نوزاد زمزمه می شود. سپس اقامه در گوش كودك زمزمه می گردد. بعد نوزاد به مادر داده می شود و میهمانان ضمن شادباش و مبارك گفتن قدوم فرزند تازه متولد شده، هدایایی نیز به او می دهند. كه اغلب هدایا مبلغی پول است كه خانواده ها معمولا این مبلغ را مانند پس اندازی برای نوزاد و فرزند نگه می دارند.

منبع : negahmedia.ir

ویرایش و اضافه کردن عکس : http://www.irsanat.com/